رجعت در آخرالزمان

رجعت در آخرالزمان

رجعت از جمله اعتقادات شیعه است و از کسانی که در عهد حکومت حضرت ولیعصر (عج) رجعت خواهد نمود ، امام حسین (ع) است که پس از شهادت امام زمان به حکومت خواهد رسید.

رجعت در لغت به معنی بازگشت و در اصطلاح به بازگشت گروهی از مومنان خالص و عده ای از منافقان فاجر به این جهان پیش از قیامت گفته می شود.
اعتقاد به رجعت از باورهای مسلم و تردیدناپذیر شیعه است که بر آیات قرآن و احادیث معصومین علیهم السلام استوار می باشد. (1)
رجعت در دوران حکومت موعود آخرالزمان اتفاق خواهد افتاد و خداوند عده ای از مردگان را با همان اندام و صورتی کــه بودند زنده کرده و به دنیا برمی گرداند. به گروهی از آنان عزت می دهد و گروهی را ذلیل می کند و حق مظلومان را از ستم گران می گیرد. وقتی قـائم قیام کــرد خداوند همه اذیت کنندگان مومنین را زنده می کند تا به مجازات دنیوی برسند و دادگری مومنان به ظهور می رسد. (2)

دلایل عقلی اعتقاد به رجعت :

عــلامه سـید محمد حسین طباطبایی (ره) در تفسیر شریف المیزان ، ذیل تفسیر آیه 210 - 208 به مساله رجعت و اعتقاد شیعه بـدان و نـظـر عقلی مخالفان آن اشاره کرده با دلایل عقلی به رد نظریه مخالفان می پردازد از جمله می گوید : چیزی کــه از قوه به فعلیت درآمده دیگر محال است بالقوه شود ، مطلبی است صحیح و لیکن قبول نداریم کــه مساله مورد بحث مــا از این باب باشد برای این که مورد فرض او با مورد فرض ما مختلف است. مورد فرض او کسی است که عمر طبیعی خود را کرده و بــه مـرگ طبیعی از دنیا رفته باشد که برگشتن او به دنیا مستلزم آن امر محال است و اما مرگ «اخترامی» که عاملی غیرطبیعی از قبیل قتل و یا مرض باعث آن شود. بـرگشتن انسان بـعـد از چنین مـرگی به دنیا مستلزم هیچ محذور و اشکالی نیست چون ممکن است بعد از آن که به مرگ غیرطبیعی از دنیا رفت و در زمــانی دیگر مستعد کمالی شد، در زمانی غیر از زمان زندگی موجود بعد از مردن دوباره زنده شود تا آن کمال را به دست آورد.
و یا ممکن است اصل استعدادش مشروط باشد به این که مقداری در برزخ زندگی کرده باشد چنین کسی بـعـد از مــردن و دیـدن برزخ دارای آن استعداد می شود و دوباره بدنیا برمی گردد آن کمال را به دست آورد که در هر یک از این دو فرض، مساله رجعت و برگشتن به دنیا جایز اسـت و مستلزم محذور محال نیست. این گفتاری خلاصه و فشرده بود درباره مساله رجعت. (3)

آیات رجعت در قرآن و روایات ائمه (ع) :

از جمله آیاتی که در قرآن به مساله رجعت دلالت دارد آیاتی چون : «و یوم نحشر من کل امه فوجا ممن یکذب بایاتنا» (نمل /83) و آن روز کـه از هر امتی گروهی از کسانی را که آیات ما را تکذیب کردند. محشور می گردانیم پس آنان نگاه داشته می شوند تا همه به هم بپیوندند.»
همچنین آیه : «ام حسبتم ان تدخلوا الجنه و لما یاتکم مثل الذین خلوا من قبلکم» (بقره/214) «آیــا پنداشتید کــه داخــل بهـشت می شوید و حــال آن کـه دچار سختی و زیان شدند و به (هول و) تکان درآمدند تا جایی که پیامبر (خدا) و کسانی که با وی ایمان آورده بودند گفتند : یــاری خدا کی خواهد بود ؟ بدانید که یاری خدا نزدیک است.»

ایــن آیــه مـی فهماند آنچه در امـت هــای گذشته رخ داده در ایــن امت نیز رخ خواهد داد و یکی از آن وقایع مساله رجعت و زنده شدن مردگانی است که در زمان ابراهیم و موسی و عیسی و عزیر و ارمیا و غیر ایشان اتفاق افتاده باید در این امت نیز اتفاق بیفتد. (4)
همچنان که رسول خدا (ص) هم در کلامی ، به طور اجمال این مفهوم را می فهماند :
«به آن خدایی که جانم به دست اوست شما مسلمانان بــا هــر سنتی که در امت های گذشته جریان داشته رو به رو خواهید شد و آن چه در آن امت ها جریان یافته مو به مو در این امت جریان خواهد یافت بــه طوری که نه شما از آن سنت ها منحرف می شوید و نه آن سنت ها که در بنی اسرائیل بود شما را نادیده می گیرد.» (5)
آیاتی چون آیه 10 سوره مومن و آیه 260 سوره بقره و آیه 6 اسرا از دیگر آیات مبین مساله رجعت هستند.

از جمله روایات دیگر رجعت، روایتی است از حضرت امام صادق (ع) که می فرماید :
هنگام رجعت کسانی که مومن خالص و کافر خالص هستند زنده می شوند و به دنیا برمی گردند. (6)

در مورد حضرت ولیعصر (عج) نیز آمده است : در روز ظهور عده ای از ظالمان بــه اذن خدا از قبورشان زنده می شوند و مجازات می گردند از این رو ، حضرت را یگانه منتقم خون سالار شهیدان امام حسین (ع) خــوانــده انـد و در دعای ندبه آمده است : «این الطالب بدم المقتول بکربلا این المنصور علی من اعتدی علیه و افتری ...» ، «کجاست طالب خون حسین (ع) که در کربلا کشته شد ؟ کـجـاست آن یــاری شــده تـا یاری کند کسانی را که حقشان پایمال شده است ؟»

رجعت کنندگان چه کسانی اند ؟

در مورد کسانی کــه در دوران حکومت جهانی مـوعود آخرالزمان رجعت خواهند کرد دو دسته روایت نقل شده دسته اول به طور کلی از کسانی یاد می کند که یا کافر خالصند و یــا مـومـن خالص ازاین رو می توان نام بسیاری را در آن میان جای داد.
طـبـق روایــات ، پیامبران ، حضرت اسماعیل و حضرت رسـول اکرم (ص) امیرالمومنین (ع) امام حسین (ع) سایر امامان معصوم (ع) و جمعی از اصحاب با وفای پیامبر اسلام چون سلمان ، مقداد ، جابربن عبدالله انصاری ، مالک اشتر ، مفضل بن عمرو نیز اصحاب کهف و برخی دیگر رجعت می کنند. (7)

رجعت امام حسین در روزگار ظهور قائم :

نخستین رجعت کننده در روزگار ظهور حضرت ولیعصر (عج)، حضرت امام حسین (ع) است.
امام صادق (ع) می فرماید : نخستین کسی کــه زمین بــرای او شکافته می شود و بــه روی زمین رجعت می کند ، حـسین بن علی است و به قدری حکومت می کند که از کثرت سن ابروهایش روی دیدگانش می ریزد. (8)

یکی از اصول مسلم و قطعی که شیعه بدان معتقد است این است که امام را امام غسل می دهد این برگرفته از حدیث امام رضا (ع) است که مـی فــرمـاید : امام را جز امام غسل نمی دهد. (9) بنابراین بــایــد یکی از امامان رجعت نموده مراسم تغسیل و خاکسپاری امام عصر (عج) را بر عهده بگیرد که طبق روایات رسیده امام حسین (ع) این مهم را انجام می دهند.

در تفسیر عیاشی ذیل آیه شریفه «نم رددنا لکم الکره علیهم« (اسراء / 6) از امام صادق نقل شده است که : مقصود ، زنـده شدن دوباره امام حسین (ع) و هفتاد نفر از اصحابش در عصر امام زمان (ع) است ، در حالی که کلاه خودهای طلایی بر سر دارند و به مردم رجعت و زنده شدن دوباره حضرت حسین (ع) را اطلاع می دهند تا مومنان به شک و شبهه نیفتند و این در حالی است که حضرت مهدی (ع) در میان مردم است.

هنگامی که همه مومنان ، امام حسین (ع) را شناختند و تایید کردند که او حسین (ع) است ، مرگ حضرت مهدی (ع) فرا خواهد رسید و دیده از جـهـان فـرو می بندد. آنگاه امام حسین (ع) وی را غسل و کفن و حنوط می کند و به خاک می سپارد کــه هــرگــز امــام را جــز امــام غـسـل نمی دهد. (10)
پس ازشهادت امام زمان و تدفین ایشان ، امام حسین (ع) عهده دار حکومت جهانی ایشان می شوند و بــه قـدری حکومت می کنند که گفته شده است ، از کثرت سن ابروهایش روی دیدگان مبارکش را می پوشاند تا اینکه روز قیامت و رستاخیز فرا رسد.

منابع :

1- پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (عج) علیرضا رجالی تهرانی ، ص .257
2- حضرت مهدی (عج) فروغ تابان ولایت ، محمد محمدی اشتهاردی ، ص 119 و .117
3- تفسیرالمیزان، علامه طباطبایی ، ج 2، ص 61-.160
4- همان، ص .161
5- بحارالانوار، ج 53، ص .127
6- اثباه الهدا ه ج 7، ص .157
7- الزام الغاصب، شیخ علی یزدی حائری، ج 2، ص .360
8- بحارالانوار ج 53، ص .46
9- اصول کافی ، کلینی، ج 1، ص .384
10- تفسیر عیاشی، ج 2، ص .281